Trend Report
Bouwen aan de toekomst
Uitdagingen en kansen in recruitment voor de Nederlandse bouwsector
De bouwsector in Nederland staat voor een aantal unieke uitdagingen als het gaat om het aantrekken en behouden van talent. Met een veranderende vraag naar bouwprojecten en een aanhoudend tekort aan gekwalificeerde arbeidskrachten, is het voor HR-professionals en recruiters in de bouw belangrijker dan ooit om innovatieve wervingsstrategieën te ontwikkelen. In dit artikel duiken we dieper in de huidige stand van zaken, de belangrijkste uitdagingen en de kansen die zich voordoen voor effectieve werving in de bouwsector.
De huidige situatie in de Nederlandse bouwsector

Personeelstekorten en vergrijzing
Een van de meest prangende kwesties in de Nederlandse bouwsector is het aanhoudende personeelstekort. Volgens de BouwMonitor van Cobouw heeft maar liefst 80% van de bouwbedrijven te maken met een tekort aan personeel. Dit tekort wordt verder verergerd door de vergrijzing in de sector. Ongeveer 24% van de werknemers in de bouwsector is 55 jaar of ouder, wat betekent dat een aanzienlijk deel van de ervaren arbeidskracht in de komende jaren met pensioen zal gaan.

Extreme vacaturedruk
De schaarste aan gekwalificeerd personeel wordt duidelijk weerspiegeld in de vacaturedruk. Voor bouwvakkers is de situatie bijzonder uitdagend, met een vacaturedruk van 13:1. Dit betekent dat een bouwvakker gemiddeld uit dertien openstaande vacatures kan kiezen. Deze extreme vacaturedruk maakt het voor werkgevers bijzonder moeilijk om geschikt personeel te vinden en aan te trekken.

Lage arbeidsmobiliteit
Een bijkomende uitdaging is de lage arbeidsmobiliteit onder bouwvakkers. Slechts 5% van de bouwvakkers is actief op zoek naar werk, wat ver onder het landelijk gemiddelde van 10% ligt. Bovendien wisselde slechts 8% van de bouwvakkers van baan. Dit kan enerzijds worden toegeschreven aan de loyaliteit van werknemers in de sector, maar anderzijds ook aan de trend dat veel bouwvakkers ervoor kiezen om als zelfstandige aan de slag te gaan.

Economische ontwikkelingen en impact op de arbeidsmarkt
Verwachte krimp in 2024
Ondanks de aanhoudende vraag naar personeel, wordt er voor 2024 een krimp in de bouwsector verwacht. Dit komt door verschillende factoren:
- Strengere eisen aan bouwprojecten
- Hoge kosten
- Tekort aan geschikte bouwlocaties
Deze ontwikkeling kan leiden tot een lichte afkoeling van de arbeidsmarkt in bepaalde segmenten van de bouw.
13:1
vacaturedruk in de bouw
5%
van de bouwvakkers is actief op zoek naar werk
24%
van de werknemers in de bouwsector is 55+
Verschuiving in vraag naar personeel
Hoewel er een algemene krimp wordt verwacht, blijft de vraag naar personeel in specifieke gebieden hoog:
- Herstel, onderhoud en verbouw van bestaande gebouwen
- Werkzaamheden gerelateerd aan de energietransitie en verduurzaming
- Monteurs en installateurs, met name voor elektriciteitsnetten
- Toezicht- en adviesfuncties in de bouw


Aanhoudende vraag ondanks krimp
Ondanks de verwachte krimp in de sector, blijft de vraag naar personeel structureel hoog. Voor 2024 worden ongeveer 51.000 vacatures verwacht. Dit illustreert dat zelfs in tijden van economische uitdagingen, de behoefte aan gekwalificeerd personeel in de bouw blijft bestaan.
Belangrijkste uitdagingen voor recruitment in de bouw
Tekort aan gekwalificeerd personeel
Het acuutste probleem voor de bouwsector blijft het tekort aan gekwalificeerde arbeidskrachten. Dit tekort komt voor op verschillende niveaus en vakgebieden, van vakmensen zoals timmerlieden en metselaars tot gespecialiseerde ingenieurs en projectmanagers.
Vergrijzing en kennisoverdracht
Met een kwart van de werknemers die de pensioengerechtigde leeftijd nadert, staat de sector voor de uitdaging om niet alleen nieuwe medewerkers aan te trekken, maar ook om de kennis en ervaring van de vertrekkende generatie over te dragen. Er is een groeiende kloof tussen de vertrekkende generatie en nieuwkomers. Het overdragen van praktische vaardigheden en kennis vereist tijd en resources.
Imagoprobleem van de sector
De bouwsector kampt nog steeds met een imagoprobleem, vooral onder jongeren. Het werk wordt vaak gezien als zwaar, vies en weinig innovatief. Dit maakt het moeilijk om nieuwe generaties te enthousiasmeren voor een carrière in de bouw.
Toenemende technologische eisen
De snelle technologische ontwikkelingen in de bouw, zoals de opkomst van Building Information Modeling (BIM), 3D-printen en geautomatiseerde bouwprocessen, vereisen nieuwe vaardigheden van werknemers.
Concurrentie om talent
Met de hoge vacaturedruk is het niet alleen moeilijk om talent te vinden, maar ook om het daadwerkelijk aan te trekken: Kandidaten hebben vaak meerdere aanbiedingen om uit te kiezen. Kleinere bouwbedrijven moeten dus concurreren met grotere spelers die vaak betere arbeidsvoorwaarden kunnen bieden.
Concurrentie met andere sectoren
De bouwsector concurreert niet alleen intern om talent, maar ook met andere sectoren die vergelijkbare vaardigheden zoeken, zoals de installatietechniek en de maakindustrie.
Snelheid van werven
In een sector waar projecten vaak tijdgebonden zijn, is de snelheid van werving cruciaal: Langzame wervingsprocessen kunnen leiden tot vertraging van projecten en gemiste kansen. Traditionele wervingsmethoden zijn vaak te traag voor de dynamische bouwsector.
Diversiteit en Inclusie
De bouwsector wordt traditioneel gedomineerd door mannen en heeft moeite met het aantrekken van een divers personeelsbestand: Er is een ondervertegenwoordiging van vrouwen en minderheden in de sector. Dit beperkt niet alleen de potentiële talentpool, maar ook de innovatie en creativiteit binnen bedrijven.
Kansen en strategieën voor effectieve werving
Ondanks deze uitdagingen biedt de huidige situatie ook kansen voor innovatieve wervingsstrategieën:
1. Investeren in opleidingen en ontwikkeling
Door sterker in te zetten op interne opleidingen en ontwikkelingsprogramma's kunnen bouwbedrijven zowel nieuwe medewerkers aantrekken als bestaand personeel behouden. Investeer bijvoorbeeld in de ontwikkeling van bestaand personeel om kennistekorten op te vangen:
- Creëer doorgroeimogelijkheden en duidelijke carrièrepaden.
- Bied trainingen aan in nieuwe technologieën en duurzame bouwmethoden.
- Implementeer mentorprogramma's om kennisoverdracht tussen generaties te faciliteren.
2. Verbeteren van het imago van de bouwsector
Het verbeteren van het imago van de bouwsector is cruciaal voor het aantrekken van nieuw talent. Dit kan worden bereikt door:
- Het benadrukken van de innovatieve aspecten van modern bouwen
- Het promoten van duurzaamheidsinitiatieven binnen de sector.
- Het verbeteren van arbeidsomstandigheden en het aanbieden van flexibele werkvormen
3. Employer branding 2.0
Een sterke employer brand is essentieel om talent aan te trekken in een competitieve markt:
- Ontwikkel een authentiek verhaal dat de unieke aspecten van werken in de bouw belicht.
- Gebruik sociale media en contentmarketing om de innovatieve en duurzame kant van de sector te tonen.
- Laat huidige medewerkers fungeren als ambassadeurs door hun ervaringen en successen te delen.
4. Inzetten op diversiteit en inclusie
Door actief in te zetten op diversiteit en inclusie kunnen bedrijven nieuwe groepen aanspreken, waaronder vrouwen en mensen met diverse culturele achtergronden. Maak van diversiteit en inclusie een sleutelpunt in je recruitmentstrategie:
- Stel diversiteitsdoelen en maak deze onderdeel van de bedrijfsstrategie.
- Train recruiters en managers in onbewuste vooroordelen.
- Werk samen met organisaties die zich richten op ondervertegenwoordigde groepen in de bouw.
5. Gebruik van technologie in het wervingsproces
Het inzetten van geavanceerde Applicant Tracking Systems (ATS) en andere HR-technologieën kan het wervingsproces efficiënter maken. Maak gebruik van deze geavanceerde technologieën om het wervingsproces te stroomlijnen en te versnellen:
- Gebruik Applicant Tracking Systems (ATS) om kandidaten efficiënt te beheren.
- Pas AI-gestuurde matchingtools toe om de beste kandidaten te identificeren.
6. Samenwerking met onderwijsinstellingen
Nauwe samenwerking met mbo's, hbo's en universiteiten kan helpen om de instroom van jong talent te vergroten. Denk bijvoorbeeld aan:
- Het ontwikkelen van een gezamenlijk curriculum die aansluit bij de behoeften van de sector.
- Aanbieden van stageplaatsen en leerwerktrajecten om studenten vroeg te betrekken.
- Organiseren van gastcolleges en bedrijfsbezoeken om de sector te promoten.
7. Inzetten op duurzaamheid en maatschappelijke impact
Door de nadruk te leggen op de duurzame aspecten van bouwprojecten, kunnen bedrijven zich onderscheiden als aantrekkelijke werkgevers, vooral voor jongere generaties. Gebruik de groeiende focus op duurzaamheid als unique selling point:
- Communiceer duidelijk over duurzame projecten en initiatieven.
- Geef medewerkers de kans om bij te dragen aan maatschappelijk relevante projecten.
- Positioneer bouwbanen als essentieel voor het aanpakken van klimaatverandering en woningtekorten.
8. Talentpools en proactief werven
Bouw proactief een pijplijn van talent op voor de toekomst:
- Creëer en onderhoud een database van potentiële kandidaten.
- Blijf in contact met ex-medewerkers en 'silver medalists' (goede kandidaten die net niet werden aangenomen).
- Organiseer netwerkevents en open dagen om relaties met potentiële kandidaten op te bouwen.

Recruitee Talentpools
Nog geen database van kandidaten?
Zie talentpools als je eigen kandidatendatabase. Hierin sla je potentiële kandidaten op voor wanneer er geen geschikte vacatures beschikbaar zijn. Zodra er een passende vacature vrijkomt, kun je in deze database vol veelbelovende en gekwalificeerde kandidaten zoeken.
De opkomst van zzp'ers in de bouw
De rol van digitalisering en automatisering
De toenemende digitalisering in de bouwsector biedt niet alleen uitdagingen, maar ook kansen voor effectieve werving en personeelsmanagement:
Building Information Modeling (BIM)
BIM speelt een steeds grotere rol in bouwprojecten. Het gebruik van deze technologie vereist nieuwe vaardigheden, maar biedt ook mogelijkheden om processen te stroomlijnen en de samenwerking tussen verschillende disciplines te verbeteren.
Automatisering van routinetaken
Door het inzetten van automatisering en robotisering voor routinematige en fysiek belastende taken, kan de sector aantrekkelijker worden voor een breder publiek.
Data-gedreven besluitvorming
Het gebruik van data-analyse in de bouw neemt toe, wat leidt tot een groeiende behoefte aan professionals die data kunnen interpreteren en toepassen.

Toekomstperspectief van de bouw in Nederland
De bouwsector in Nederland staat voor flinke uitdagingen als het gaat om het vinden van goed personeel. Maar het is zeker geen verloren zaak. Met wat slimme trucs en een frisse blik kunnen HR-professionals en recruiters in de bouw deze obstakels juist ombuigen naar nieuwe mogelijkheden. Het vraagt misschien wat creativiteit en een andere aanpak, maar er liggen genoeg kansen om talent aan te trekken en te behouden. Door out-of-the-box te denken en slim in te spelen op wat er speelt in de markt, kunnen bedrijven zich onderscheiden en de juiste mensen aan boord krijgen.
De sleutel tot succes ligt in een combinatie van factoren:
- Een flexibele benadering van werving, gericht op competenties en potentieel
- Investeren in opleiding en ontwikkeling
- Het verbeteren van het imago van de sector
- Het omarmen van technologische innovaties
- Het creëren van een inclusieve werkomgeving
- Anticiperen op de veranderende arbeidsmarkt, inclusief de toename van zzp'ers
- Inzetten op omscholing en zij-instroom om de personeelstekorten aan te pakken
Door deze strategieën te implementeren, kunnen bouwbedrijven niet alleen de huidige personeelstekorten aanpakken, maar ook bouwen aan een duurzame en veerkrachtige workforce voor de toekomst.
De bouwsector staat aan de vooravond van een transformatie, gedreven door technologische innovatie, duurzaamheidseisen en veranderende arbeidsmarktdynamiek. Bedrijven die proactief inspelen op deze veranderingen en investeren in hun mensen, zullen het best gepositioneerd zijn om de uitdagingen van morgen aan te gaan.
Door de juiste strategieën te implementeren en open te staan voor nieuwe benaderingen, kan de Nederlandse bouwsector de uitdagingen op het gebied van personeelswerving omzetten in kansen voor groei en innovatie. De sector heeft de potentie om een aantrekkelijke carrièrekeuze te zijn voor een diverse groep professionals, van ervaren vakmensen tot jonge, tech-savvy talenten. Het is aan de HR-professionals en recruiters in de bouw om deze visie werkelijkheid te maken en zo de fundering te leggen voor een sterke en duurzame toekomst van de sector.

Recruitee by Tellent: voor recruiters in de bouw
Als recruiter in de bouw begrijpen we jouw uitdagingen: tijdrovende recruitmenttaken, de druk om snel gekwalificeerde vakmensen te vinden en op te vallen in een sector met personeelstekorten. Daarom stroomlijnt Recruitee by Tellent jouw recruitmentproces met gebruiksvriendelijke automatiseringen, sjablonen en gecentraliseerde processen, waardoor je meer tijd overhoudt voor wat echt telt. Profiteer van onze Talentenpools en AI-schrijftool om efficiënt topkandidaten aan te trekken voor diverse bouwprojecten. Met CareersHub verbeter je bovendien je employer branding, zodat jouw bouwbedrijf echt opvalt en de beste professionals aantrekt.